ZESPÓŁ SZKÓŁ
OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 5 W LUBLINIE
PROGRAM WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY
SZKOŁY
ROK SZKOLNY 2022/2023
(PROJEKT)
WSTĘP
Szkoła jest miejscem wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym oraz duchowym. Jej zadaniem jest ukierunkowanie ucznia w dążeniach do zbudowania właściwej hierarchii wartości i wdrażanie do realizowania własnych potrzeb z poszanowaniem drugiego człowieka.
Społeczność szkolną jako formę wspólnoty wychowawczej stanowią uczniowie, ich rodzice oraz wszyscy pracownicy szkoły, współpracujący w atmosferze wzajemnego zrozumienia i szacunku w podejmowaniu wyznaczonych zadań.
Działalność wychowawcza i profilaktyczna szkoły nie może być sprzeczna z wolą rodziców. Pierwszeństwo w wychowywaniu dziecka mają jego rodzice lub prawni opiekunowie. To oni przede wszystkim kształtują jego charakter, przekazują doświadczenia oraz budują system wartości. Nauczyciel może jedynie wspierać ich w dziedzinie wychowania jako znakomity fachowiec w zakresie danej dziedziny, ale także wiarygodny człowiek, stanowiący wzór do naśladowania przez dzieci / Art. 48 ust 1 Konstytucji RP /.
Działalność wychowawcza szkoły to proces, którego celem jest wspomaganie wszechstronnego rozwoju ucznia, postrzeganego w kategoriach jego podmiotowości, godności, wolności, niepowtarzalności, konkretnych praw i obowiązków. Proces ten realizowany jest przez wszystkich nauczycieli w ramach zajęć edukacyjnych, praktycznych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Działalność wychowawcza wspierana jest przez wszystkich pracowników szkoły, rodziców i instytucje współpracujące ze szkołą.
Wychowanie to wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, które powinno być wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży.
Celem ogólnym szkoły w zakresie wychowania jest wszechstronny rozwój osobowy uczniów, ich zdolności umysłowych oraz fizycznych, a także talentów. Dbałość szkoły o rozwój emocjonalny, intelektualny, społeczny, duchowy i zdrowotny ucznia powinna przygotować go do prawidłowego funkcjonowania we współczesnym świecie.
Działalność profilaktyczna w szkole i placówce polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej oraz wskazującej. Działania te obejmują przede wszystkim: realizację wśród uczniów, rodziców i nauczycieli programów profilaktycznych oraz promocji zdrowia psychicznego, przygotowywanie ofert zajęć rozwijających
zainteresowania i uzdolnienia, kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji psychoaktywnych, doskonalenie zawodowe nauczycieli
w zakresie szkolnej interwencji profilaktycznej.
OPIS PROGRAMU WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO
Program Wychowawczo – Profilaktyczny ZSO nr 5 w Lublinie został dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska lokalnego, obejmując treści i działania o charakterze wychowawczym, a także treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Treści i działania o charakterze wychowawczym zostały sformułowane z uwzględnieniem definicji wychowania określonej w ustawie „Prawo oświatowe”, według której jest ono wspieraniem dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, wzmacnianym i uzupełnianym przez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Przy czym przyjmuje się, że profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników blokujących i zaburzających zdrowe życie.
Program Wychowawczo – Profilaktyczny został opracowany przez Zespół powołany decyzją Dyrektora. Program ten jest próbą przejrzystego uregulowania wzajemnych relacji między domem, nauczycielami i uczniami oraz sprecyzowania praw i obowiązków uczniów naszej szkoły. Opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez społeczność szkolną (rodziców, nauczycieli, uczniów). Treści szkolnego Programu Wychowawczo – Profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły oraz wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania. Program zakłada zaangażowanie wszystkich pracowników szkoły w jego realizację – pracowników pedagogicznych i niepedagogicznych. Przyjmuje się bowiem, że młodzież wychowuje i chroni OSOBA, a nie program „sam w sobie”. Człowiek uczy się jedynie w relacjach z osobami – uczymy „całego” ucznia, „całym” sobą.
Uwzględniając powyższe założenia, określono misję i wizję szkoły, sylwetkę absolwenta oraz szczegółowe zadania do realizacji.
PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNEGO
Program Wychowawczo – Profilaktyczny obejmuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym, których podejmuje się szkoła. Podstawowe ukierunkowanie Programu zostało określone w ustawach oświatowych i rozporządzeniach oraz innych aktach prawnych takich jak:
Przy opracowaniu Programu Wychowawczo – Profilaktycznego szkoły uwzględniono:
WIZJA I MISJA SZKOŁY
„W wychowaniu chodzi właśnie o to,
ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem
- o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał,
aby więc poprzez wszystko, co ma, co posiada,
umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również
umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich”
Jan Paweł II
ZSO nr 5 w Lublinie to szkoła z tradycjami. Przedstawiciele placówki od lat współpracują ze środowiskiem lokalnym, blisko swoich uczniów i ich rodziców. Dzięki doskonale wykształconej kadrze, szkoła pomaga podopiecznym w procesie uczenia, nabywaniu umiejętności potrzebnych do dalszej edukacji oraz znalezieniu miejsca i czasu na rozwój zainteresowań. Szkoła zaprasza do poznania swojej „Małej Ojczyzny”, w której każdy uczeń może czuć się bezpiecznie. Dyrekcja placówki stawia na pierwszym miejscu takie wartości jak: wzajemny szacunek, życzliwość, otwartość i obowiązkowość. Nauczyciele pomagają w rozwiązywaniu małych i większych problemów swoich uczniów i ich rodzin. Placówka pracuje ze swoimi wychowankami w oparciu o szczere relacje międzyludzkie, poszanowanie uniwersalnego systemu wartości, dziedzictwa historycznego i kulturowego tak, aby poprzez właściwe kreowanie własnego rozwoju, godnie wpisali się oni w kształtowanie otaczającej rzeczywistości.
PODSTAWOWE KIERUNKI REALIZACJI POLITYKI OŚWIATOWEJ W ROKU SZKOLNYM 2022/2023
Na podstawie art. 60 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148) Minister Edukacji Narodowej ustala następujące kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2022/2023:
GŁÓWNE WARTOŚCI UZNAWANE PRZEZ SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNĄ
Podane wartości zostały wyłonione na podstawie ankiet i wywiadów przeprowadzonych wśród rodziców, uczniów oraz nauczycieli.
SYLWETKA ABSOLWENTA
Dążeniem szkoły jest przygotowanie uczniów do efektywnego funkcjonowania w życiu społecznym oraz podejmowania samodzielnych i dobrych decyzji w poczuciu odpowiedzialności za własny rozwój. Dodatkowo, placówka wspiera podopiecznych w osiągnięciu przez Nich ludzkiej dojrzałości, poprzez kształtowanie postaw ukierunkowanych na prawdę, dobro i piękno oraz życia w poczuciu zdrowia fizycznego, jak i psychicznego.
Absolwent ZSO nr 5 powinien:
UCZESTNICY PROGRAMU WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO
Współodpowiedzialni za wszechstronny rozwój osobowości ucznia są wszyscy uczestnicy Programu Wychowawczo – Profilaktycznego, a mianowicie:
Rodzice:
Wychowawcy:
Nauczyciele:
Uczniowie, Samorząd Uczniowski:
Psycholog i pedagog:
Pedagog specjalny:
a) rekomendowaniu dyrektorowi szkoły lub placówki do realizacji działań w zakresie zapewnienia aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły i placówki oraz dostępności, o której mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1062 oraz z 2022 r. poz. 975 i 1079),
b) prowadzeniu badań i działań diagnostycznych związanych z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu szkoły i placówki,
c) rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów,
d) określaniu niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych, w tym wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne, odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia;
a) rozpoznawaniu przyczyn niepowodzeń edukacyjnych uczniów lub trudności w ich funkcjonowaniu, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu szkoły lub placówki,
b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniem, c) dostosowaniu sposobów i metod pracy do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz jego możliwości psychofizycznych,
d) doborze metod, form kształcenia i środków dydaktycznych do potrzeb uczniów;
Doradca zawodowy:
Logopeda:
a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Pielęgniarka szkolna:
Stomatolog:
INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE REALIZACJĘ PROGRAMU WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNEGO
FORMY REALIZACJI PROGRAMU WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNEGO
Program Wychowawczo – Profilaktyczny ZSO nr 5 realizowany jest poprzez:
DIAGNOZA SYTUACJI WYCHOWAWCZEJ
Niniejszą diagnozę opracowano na podstawie analizy dokumentacji szkolnej, rozmów z uczniami, rodzicami, pracownikami szkoły i na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród całej społeczności szkolnej oraz wniosków z pracy Zespołu Wychowawczego w roku szkolnym 2021/2022.
Szkoła posiada wyraźnie określone cele i kierunki działania akceptowane przez uczniów, nauczycieli i rodziców. W pracę nad tworzeniem i modyfikowaniem Programu wychowawczo –profilaktycznego szkoły zaangażowani są wszyscy nauczyciele, uczniowie i rodzice. Na podstawie analizy dokumentacji, obserwacji, rozmów ze społecznością szkolną można zauważyć, że pracownicy szkoły podejmują działania w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa uczniów w szkole, przeciwdziałania agresji rówieśniczej i profilaktyki uzależnień. Nauczyciele starają się rozwiązywać na bieżąco konflikty z wykorzystaniem metod mediacji i negocjacji. Uczniowie w większości potrafią sobie radzić w sytuacjach kryzysowych i stresujących. Wiedzą, do kogo mogą się zwrócić o pomoc, a także mogą liczyć na wsparcie innych osób: rodziców, kolegów i koleżanek, wychowawców oraz nauczycieli uczących, psychologa i pedagoga szkolnego, dyrektora szkoła. Rodzice w razie pojawiających się problemów może liczyć na pomoc i wsparcie ze strony szkoły. Szkoła współpracuje z rodzicami uczniów sprawiających trudności wychowawcze oraz tymi, którzy potrzebują konsultacji w zgłaszanych na bieżąco problemach. Tam, gdzie istnieje taka konieczność, szkoła korzysta z pomocy innych instytucji, Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, Służb Mundurowych, Sądu Rodzinnego, w wybranych działach Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz fundacji i stowarzyszeń.
Wszyscy dążą do kształtowania postaw tolerancji, w tym wobec uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, m.in. poprzez włączanie ich w życie społeczne szkoły. Wychowawcy prowadzą systematyczny monitoring frekwencji - regularne rozmowy z uczniami i rodzicami, zachęcają uczniów do aktywnego udziału w życiu szkoły poprzez rozwój samorządności, udział w zajęciach dodatkowych i akcjach charytatywnych, wolontariacie, współpracę ze środowiskiem lokalnym. Starają się zachęcać do współpracy i aktywnego udziału w życiu szkoły rodziców.
W szkole realizowane są programy wychowawcze i działania profilaktyczne, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących profilaktyki zdrowia fizycznego i psychicznego.
Na podstawie zebranych informacji wyłoniono najistotniejsze zagrożenia, do których należą: agresja słowna (obraźliwe słowa, przezywanie, wyzywanie, używanie wulgaryzmów w stosunku do innych, ośmieszanie), trudności w nauce, odrzucenie przez rówieśników, trudności adaptacyjne uczniów po okresie nauki zdalnej, rosnąca liczba uczniów z deficytami poznawczymi, niewystarczające umiejętności wychowawcze rodziców, niewystarczające umiejętności bezpiecznego korzystania z technologii informacyjno – komunikacyjnej, uzależnienia od Internetu, gier komputerowych, spędzanie znacznej nadmiernej ilości czasu ze smartfonem, eksperymentowanie z nikotyną, alkoholem, środkami psychoaktywnymi, dopalaczami.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r.
zmieniającym rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii przeprowadzono wśród społeczności szkolnej diagnozę, której celem było określenie czynników chroniących oraz czynników ryzyka.
Czynnikami chroniącymi naszej szkoły są:
Czynnikami ryzyka naszej szkoły są:
Rekomendacje do pracy na rok szkolny 2022/2023:
KRYTERIA EFEKTYWNOŚCI
GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNEGO
Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów i ich rodziców, nauczycieli, wychowawców i innych pracowników szkoły w celu przeciwdziałania narkomanii. Działalność ta obejmuje działania uprzedzające, oparte na naukowych podstawach lub o potwierdzonej skuteczności, w celu przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów i wychowanków, charakteryzujących się nieprzestrzeganiem przyjętych dla danego wieku zwyczajowych norm i wymagań, niosących ryzyko negatywnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego i psychicznego ucznia lub wychowanka oraz jego otoczenia społecznego.
Cel główny:
Działalność wychowawczo-profilaktyczna w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:
Działalność profilaktyczna polega na działaniach mających na celu przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych związanych z agresją, przemocą, zażywaniem narkotyków, dopalaczy w tym substancji odurzających, psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, leków, alkoholu, papierosów, papierosów elektronicznych, uzależnień behawioralnych charakteryzujących się nieprzestrzeganiem przyjętych dla danego wieku zwyczajowych norm i wymagań, niosących ryzyko negatywnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego i psychicznego ucznia oraz jego otoczenia społecznego.
Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej:
Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:
TREŚCI I DZIAŁANIA O CHARAKTERZE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYM DLA UCZNIÓW KLAS 0 – III
SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 22 IM. BOLESŁAWA PRUSA W LUBLINIE
Zadania o charakterze wychowawczo- profilaktycznym |
Sposoby realizacji |
Osoby odpowiedzialne |
Termin realizacji |
Integracja zespołów klasowych. Poznanie praw i obowiązków ucznia.
i zrozumieniem. |
|
|
|
Prawidłowe postrzeganie swojej osoby i właściwe porozumiewanie z rówieśnikami.
|
|
|
|
Tworzenie warunków rozwoju indywidualnych zainteresowań. |
– przygotowanie go do konkursów,
|
|
|
Przeciwdziałanie agresji i przemocy.
|
|
|
|
Bezpieczeństwo i zdrowie.
|
|
|
|
Wdrażanie ucznia do samodzielności.
|
|
|
|
Tolerancja dla inności. Prawa dziecka.
|
|
|
|
Kształtowanie postaw obywatelsko – patriotycznych i kultywowanie tradycji.
|
|
|
|
Minimalizowanie napięć psychicznych spowodowanych niepowodzeniami szkolnymi oraz trudnościami w kontaktach z rówieśnikami. |
|
|
|
Korzystanie z technologii informacyjnej.
|
|
|
|
Współpraca z rodzicami i placówkami wspomagającymi szkołę. |
materialnej dla potrzebujących uczniów,
– Pedagogiczną nr 3, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie,
|
|
|
Doskonalenie kompetencji rodziców. |
|
|
|
Wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i deficytami rozwojowymi. |
|
|
|
Rozwój zawodowy nauczycieli.
|
|
|
|
TREŚCI I DZIAŁANIA O CHARAKTERZE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYM DLA UCZNIÓW KLAS IV-VIII
SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 22
IM. BOLESŁAWA PRUSA W LUBLINIE
Zadania o charakterze wychowawczo- profilaktycznym |
Sposób realizacji |
Osoby odpowiedzialne |
Termin realizacji |
Zachowanie bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą.
i w czasie przerw,
|
|
|
|
Przeciwdziałanie agresji, przemocy rówieśniczej w szkole i środowisku. |
|
|
|
Rozwój osobowości ucznia.
sytuacji szkolnych do treningu rozpoznawania własnych emocji, |
|
|
|
uczuć, predyspozycji i deficytów, wdrażanie do autorefleksji,
|
|
|
|
Wyposażenie ucznia w umiejętności niezbędne do współdziałania w zespole.
|
|
|
|
Przygotowanie do podejmowania i pełnienia ról społecznych.
|
|
|
|
Budowanie poczucia wspólnoty ze społecznością S.P. nr 22 im. Bolesława Prusa w Lublinie |
|
|
|
|
|
|
|
Propagowanie zdrowego stylu życia.
|
|
|
|
Profilaktyka zagrożeń.
|
o swoich sugestiach i spostrzeżeniach,
|
|
|
Kształtowanie postaw patriotycznych.
|
|
|
|
Kształtowanie postaw i nawyków proekologicznych. |
|
|
|
Likwidacja deficytów rozwojowych, w szczególności u dzieci ze specyficznymi potrzebami edukacyjnym. |
|
|
|
Pomoc rodzicom, nauczycielom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych.
|
i profilaktycznych poprzez spotkania ze specjalistami. |
|
|
Wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. |
o specjalnych potrzebach, ewaluacja pracy, ocena efektywności udzielonej pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
|
|
|
Nabycie umiejętności planowania własnych działań i ich realizacji. Poznanie możliwości dalszego kierunku kształcenia.
|
|
|
|
Doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców. |
|
|
|
TREŚCI I DZIAŁANIA O CHARAKTERZE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYM DLA UCZNIÓW KLAS I – IV
XIX LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO
IM. MARII I JERZEGO KUNCEWICZÓW W LUBLINIE
ZASADY EWALUACJI PROGRAMU WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO
Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo-profilaktycznego.
Cele ewaluacji:
Kryteria:
Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez:
Ewaluacja programu przeprowadzana będzie w każdym roku szkolnym.
Informacje uzupełniające
Wszelkie działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym będą odbywały się w zgodzie z obowiązującymi procedurami zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19 oraz sytuacją międzynarodową (m.in. wojna na Ukrainie).
Wszelkie działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym, które wiążą się z koniecznością wyjść poza teren szkoły lub obecnością osób nie będących pracownikami szkoły będą odbywały się po wcześniejszym ustaleniu z Dyrekcją i zgodzie z obowiązującymi procedurami zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19 oraz sytuacją międzynarodową (m.in. wojna na Ukrainie).
W sytuacji czasowego zawieszenia lub ograniczenia stacjonarnej działalności szkoły różne formy działalności wychowawczej i profilaktycznej mogą ulec zawieszeniu, ograniczeniu lub modyfikacjom dostosowanym do trybu nauki zdalnej lub hybrydowej. Decyzję w tej sprawie podejmować będzie Dyrekcja placówki w porozumieniu z nauczycielami lub pracownikami szkoły odpowiedzialnymi za powyższe działania.
UWAGA: PROGRAM W CZASIE REALIZACJI MOŻE ULEC ZMIANIE.